Hoa giấy là câu chuyện tôi viết về người đồng đội cùng đi E64 với tôi tên Phạm Văn Hòa, hy sinh ngày 29-4-1975 ở ấp Chợ, Tân Phú Trung, Củ Chi. Nhân ngày giỗ thứ 45 của anh ấy, tôi đã viết truyện ngắn này để thắp nén hương cho Hòa và các đồng đội Sư đoàn 320 hy sinh trong trận đánh cuối cùng ở cửa ngõ Sài Gòn. 

Thi sĩ Tản Đà 

Về chuyện này, chính sử nước ta chưa bao giờ nói đến. Câu chuyện cũng tình cờ từ bộ gia phả ở làng Mỹ Chánh, huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị. Làng này là một làng lớn, nằm bên hữu ngạn sông Ô Lâu, cách thành phố Huế 38km, cách thành phố Quảng Trị 15km và cách thành phố Đông Hà, thủ phủ tỉnh Quảng Trị 23km.
 

Chúng tôi mới đây đọc lại hai bài viết cũ của mình, thấy nội dung tuy không có dính líu gì với nhau nhưng cùng thuộc loại “đôi điều nghĩ lại” và cùng ngắn hay rất ngắn, bèn nghĩ lại thêm lần nữa, sửa sang rồi gom lại làm một bài mà phổ biến.
 

LTS: Trường trung học Chấn Thanh là nơi nhà thơ Chế Lan Viên thời trẻ đã giảng dạy; đã yêu cô học trò Nguyễn Thị Giáo và sau đó họ cưới nhau, vượt qua những khó khăn về gia đình họ nhà gái (về việc này xin xem Quách Tấn: Trường Xuyên thi thoại, Trung tâm Nghiên cứu Quốc học xuất bản). Cái tên trường Chấn Thanh cũng được đặt tên cho con gái của nhà thơ: Phan Thị Chấn Thanh. Bài viết của tác giả Xuân Tùng nhiều tư liệu quý cho thấy đây là một ngôi trường lớn, cách mạng, với nhiều danh nhân yêu nước đã tham gia kháng chiến. Thiết tưởng lãnh đạo thành phố Đà Nẵng nên dựng một tấm bia trước trường để ghi nhớ cho người đời sau.

Công tác tình báo trong Sài Gòn rất cần đến phụ nữ. Chị em đi lại khá dễ dàng trong vùng giặc kiểm soát, có người là điệp viên chui sâu trong các cơ quan tối mật của địch để thu thập tài liệu, tin tức, nhưng số đông chị em làm công tác giao thông liên lạc để nối đường dây từ ấp chiến lược vào Sài Gòn và ngược lại.

Trong thế kỷ 20, Anh hùng giải phóng dân tộc - Danh nhân văn hóa kiệt xuất Hồ Chí Minh, linh hồn của mọi chiến thắng, chính là nhà tiên tri vĩ đại, luôn dự báo, tiên tri chính xác những sự kiện lịch sử diễn ra trước một thời gian, thậm chí trước hàng chục năm.