TRƯỜNG HẬN CA
Bạch Cư Dị (nguyên tác)
Ngô Linh Ngọc (dịch)
Hán hoàng chuộng sắc nghiêng thành,
Bao năm cầu ước vẫn đành mộng suông.
Non tơ, có gái họ Dương,
Phòng khuê chưa kẻ tỏ tường âm hao.
Của trời bỏ phí được nào?
Một mai sớm đã tuyển vào bên vua;
Một cười trăm đẹp nở đua,
Sáu cung phấn nhạt, son mờ, kém duyên.
Xuân hàn, tắm nướ ôn tuyền,
Ao Hoa rộn váng mỡ in da ngà(1)
Thị tì nâng, lả vóc hoa,
Móc mưa từ đó chan hòa nguồn ơn.
Sen vàng dạo, tóc mây rờn,
Màn phù dung ấm, dập dồn đêm xuân.
Đêm xuân ngắn ngủi có ngần,
Buổi mai từ ấy thánh quân bỏ chầu.
Liên miên tiệc múa, buổi hầu,
Đêm nồng, xuân thắm nỗi đau chẳng ngừng.
Ba nghìn người đẹp hậu cung,
Ba nghìn ân ái dồn chung một người!
Nhà vàng quấn quýt đêm dài,
Xuân nồng lầu ngọc sau hồi tiệc tan.
Anh em: cắt đất, phong quan,
Khéo thay rạng rỡ vinh quang một nhà!
Khiến cho khắp bậc mẹ cha,
Trọng điều đẻ gái hơn là sinh trai.
Ly cung mây cuốn lưng trời,
Nhạc tiên gió thoảng khắp nơi nghe cùng.
Trúc sênh, múa hát tưng bừng,
Thâu ngày thánh đế không ngừng ngự coi!
Ngư Dương trống nổi long trời,
Khúc Nghê thường thoắt tơi bời phá tan;
Chín lần thành khuyết khói ran,
Ngựa xe ùn hướng tây nam nhắm chừng;
Cờ hoa lúc trẩy, lúc dừng,
Cửa tây trăm mấy dặm đường đuổi mau.
Sáu quân chẳng tiến, biết sao?
Trước đầu ngựa để hoa đào rụng rơi!
Kim tước(2) gẫy, ngọc châm rời,
Cành thoa dưới đất, ai người nhặt đây!
Quân vương ôm mặt, bó tay,
Ngoảnh nhìn, máu lệ tuôn đầy, xót xa.
Hắt hiu gió táp, bụi nhòa,
Cheo leo Kiếm Các, mây sà lối đi.
Vắng teo dưới núi Nga Mi,
Vầng dương úa, sắc tinh kỳ nhạt tanh.
Sông Thục biếc, núi Thục xanh,
Sớm chiều ngơ ngẩn tấm tình quân vương.
Hành cung, nguyệt gợi niềm thương,
Đêm mưa nghe vẳng tiếng chuông não lòng.
Đất trời chuyển vận hồi long,
Xe qua chốn cũ, dễ hòng trẩy ngay:
Gò Mã Ngôi, bãi bùn đây,
Thấy đâu mặt ngọc chốn này thác oan!
Vua tôi nước mắt đầm khăn,
Ngựa quen đường, hướng đồng thành duổi bay.
Vườn xưa, hồ cũ còn đây,
Phù dung Thái Dịch, liễu gầy Vị Ương.
Khôn ngăn lệ ứa đôi hàng:
Phù dung như mặt, liễu dường nét mi!
Mận đào nở: gió xuân về,
Ngô đồng trút lá giữa kỳ mưa thu.
Cỏ thu ngập lối cung xưa,
Đầy thềm lá đỏ quét vơ ai người!
Phường Lê viên, tóc bạc rồi,
Tiêu phòng, thể nữ hết thời mày xanh!
Đóm bat điện vắng buồn tênh,
Đèn khuya khêu cạn chẳng thành giấc hoa.
Trầm trầm trống điểm canh tà,
Dòng Ngân sao dọi ngỡ òa nắng mai.
Ngói Uyên ương buốt sương rơi,
Chăn lồng Phỉ thúy ai người đắp chung!
Âm dương biền biệt cách trùng,
Hồn oan trong mộng chưa từng vãng lai.
Lâm Cùng đạo sĩ, có người
Thăm Hồng đô, đủ mọi tài thần thông.
Thương vua trằn trọc nhớ mong.
Cho người thuật sĩ dốc lòng tìm ngay.
Vèo vèo lướt gió, tung mây,
Cùng trời, cuối đát, xa bay, quản nào.
Suối vàng thẳm, vách mây cao,
Mênh mông hai cõi thấy đâu bóng người!
Non tiên, nghe thoảng, ngoài khơi,
Mơ màng giữa chốn tuyệt vời, hư không;
Lâu đài năm sắc mây lồng,
Bao nàng tiên tử bên trong quây quần.
Có nàng tên gọi Thái Chân,
Mặt hoa, da ngọc, mười phân giống nàng.
Mái tây gõ cửa then vàng,
Cậy nhờ Tiểu Ngọc báo sang Song Thành.
Rộn tin sứ giả Hán đình,
Tướng hoa thoắt bỗng giật mình, mộng tan;
Bồi hồi, gối cất, áo mang,
Rèm châu, bình ngọc nhẹ nhàng mở ra.
Bàng hoàng, vừa tỉnh giấc hoa,
Mũ nghiêng lệch, tóc mây sa nửa vời.
Gió tung tà áo bay lơi,
Khúc Nghê thường, rõ dáng người xưa kia!
Mặt buồn, lệ đẫm hàng mi,
Gió mưa xuân tưới cành lê ướt đầm!
Ngậm sầu muôn tạ ân thâm,
Chia phôi, vắng tiếng lặn tăm đôi đường.
Ái ân tàn điện Chiêu Dương,
Cung Bồng lai, tháng năm trường đã cam.
Ngoảnh đầu trông xuống trần gian,
Tràng An chẳng thấy, thấy toàn bụi nhơ.
Vật xưa, dãi tấm hình xưa,
Thoa vàng, hộp ngọc, xin chờ đem xuôi.
Thoa nửa nhánh, hộp chia đôi,
Thoa lưu đoạn ấy, hộp dời mảnh kia.
Xin như vàng, mãi gắn ghi,
Trên trời, dưới đất hẹn kỳ chung đôi.
Một câu nhắn gửi, cậy người,
Chỉ đôi lòng biết đó lời thệ minh.
Tiết “Song thất”, điện Trường Sinh,
Nửa đêm vắng, chỉ đôi minh riêng hay:
“Trên trời, chắp cánh chim bay,
Liền cành dưới đất, đôi cây chẳng dời”.
Trời nghiêng, đất sụt, có thời,
Hận này dằng dặc biết đời nào tan! |
