Nói đến Tết là không thể không nghĩ đến hoa. Thường thì người ta sẽ nghĩ ngay đến hoa mai, hoa đào, hoa cúc, hoa vạn thọ. Nhưng như thế vẫn chưa đủ, vì mùa xuân là mùa của trăm hoa đua nở, mỗi loài hoa đều mang sắc thái riêng, nếu kết hợp một cách hài hòa, hoa sẽ giúp ta thư giãn tâm hồn và tăng thêm niềm vui cho cuộc sống.
Ngày nay, cắm hoa nghệ thuật đã trở thành một nhu cầu không thể thiếu trong nhiều gia đình, nhất là vào những dịp lễ, Tết. Với những cách tạo dáng, tạo hình độc đáo, mới lạ, những bình hoa ta tự cắm sẽ là món quà thật ý nghĩa làm cho gia đình càng ấm cúng, thi vị hơn.
Có nhiều cách để phân loại cắm hoa:
- Căn cứ vào đặc điểm thời đại có thể chia làm 2 loại: cắm hoa cổ điển và cắm hoa hiện đại.
- Căn cứ vào hình thức cắm để chia thành cắm hoa cơ bản và cắm hoa sáng tạo.
- Căn cứ vào bình cắm để chia thành cắm bình, cắm giỏ, cắm chậu, cắm đĩa, cắm hoa treo, cắm hoa bát gốm.
- Căn cứ mục đích cắm để phân thành cắm hoa hằng ngày, cắm hoa thương mại, cắm hoa nghệ thuật.
- Căn cứ vào phong cách của từng dân tộc, từng khu vực, có thể phân thành ba hoại hình cắm hoa: phương Đông (còn gọi là cắm hoa Á Đông), phương Tây (có người gọi là cắm hoa Tây phương).
Cắm hoa theo kiểu Á Đông thì không cần nhiều hoa tươi, thường chỉ cần hai đến ba loại hoa, đơn giản và trang nhã, nhưng phải đặc biệt nhấn mạnh sắc điệu, tư thái và tinh thần của mỗi loại hoa. Về mặt hình thức thì cắm hoa Á Đông chú trọng đến việc phải tạo đường nét và bố cục hoàn mỹ, nhưng trông phải tự nhiên, tươi mát. Về màu sắc có thể kết hợp màu sắc của bình để tác phẩm được hài hòa.
Bố cục cắm hoa theo kiểu Á Đông thường lấy ba nhánh chính làm trọng tâm, cả ba nhánh chính đều có nhánh phụ đi kèm, nhánh phụ không cao hơn nhánh chính mà nó đi kèm, nhưng có thể cao hơn nhánh chính khác.
Cắm hoa Á Đông có các dạng cơ bản như: dạng thẳng, dạng nghiêng, dạng ngã rũ. Sáng tạo hơn thì ta cắm theo dạng tự do, cắm ghép nhóm hoa, cắm ghép bình hoa và cắm hoa với bình tự tạo.
Trong khi cắm hoa Á Đông không cần nhiều hoa, cắm theo đường nét, thể hiện ý tưởng của người cắm, thì cắm hoa Tây phương lại cần nhiều hoa và thường là cắm hoa theo hình khối như hình tròn, hình oval, hình tam giác, hình chữ L, hình chữ T ngược, hình chữ C, hình cánh cung. Và, cắm hoa Tây phương lại có những nguyên tắc của nó:
- Nguyên tắc cân xứng: Kích thước của hoa, lá phụ thuộc vào bình hoa. Tùy vào không gian đặt bình hoa mà tác phẩm sẽ được thực hiện to hay nhỏ.
- Nguyên tắc thăng bằng: Có thể chia làm thăng bằng đối xứng và thăng bằng không đối xứng.
- Nguyên tắc ổn định: Thông thường bình hoa được thiết kế trên nhẹ dưới nặng, trên tỏa dưới tụ, trên nhạt dưới đậm, trên nụ dưới nở. Tiêu điểm của tác phẩm ở ¼ đến 1/5 chiều cao cành chính thứ nhất, mặt hoa hướng về phía người thưởng ngoạn.
- Nguyên tắc tương phản: lớn nhỏ, dài ngắn, cao thấp, nặng nhẹ, cong thẳng, vuông tròn, mềm cứng… sự tương phản tạo ra sự đa dạng, sinh động cho bình hoa.
- Nguyên tắc hài hòa: Phải tìm ra mối liên hệ như màu sắc, hình dáng hoặc đồ vật trung gian để tạo nên sự hài hòa chung. Cành hoa và lá có cao có thấp, có trước có sau, chỗ thưa, chỗ dày để tránh cảm giác đơn điệu.
Các bạn thân mến! Tết đến, tự mình cắm một vài bình hoa tươi trong nhà, không chỉ làm đẹp thêm cho căn nhà mà còn giúp bạn thể hiện tính cách, cá tính của người cắm hoa. Hãy tự tạo niềm vui cho cuộc sống của mình và cho mọi người!
