Năm nào cũng đề ra việc chống lạm thu ở các trường học nhưng năm nào phụ huynh cũng bức xúc về việc lạm thu này, cứ như là một bệnh trầm kha. Năm học vừa qua có nơi quỹ hội phụ huynh thu một năm tới 1,5 triệu đồng (quỹ trường: 50.000đ/học kỳ, quỹ lớp: 700.000đ/học kỳ). Cách làm thì vẫn đưa ra thông qua cuộc họp, một vài người tán thành, đa số không nói gì, coi như đồng ý, thống nhất. Nhân dân đã gọi như thế là tự nguyện bắt buộc.
Năm học 2012-2013 này, ở Hà Nội, Hội đồng nhân dân thông qua một chế độ học phí vừa phải đối với các cơ sở giáo dục công lập: 40.000đ/tháng ở khu vực thành thị, 20.000đ/tháng ở khu vực nông thôn. Nhân dân nói chung ít phải lo lắng về học phí, nếu không có các khoản phụ thu khác (kể cả hội phí hội phụ huynh), với sự lạm thu thì sẽ thở phào, nhẹ nhõm biết bao! Tôi nghĩ: thu chính không cao thì thu phụ cũng không được phép cao vì không thể lấy tay này bù cho tay kia làm dân mất tin tưởng ở chính sách học phí và chính sách nói chung của chính quyền.
Vậy giải pháp nào để chống lạm thu? Thiết nghĩ, ngoài việc thanh tra, kiểm tra thường xuyên, xử lý thật nặng vi phạm, thì:
- Chính quyền cần thông báo rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng những khoản nào nhà trường được phép thu với số tiền quy định cụ thể, những khoản nào không được phép, mặt khác có sự hỗ trợ kinh phí cho những nơi có khó khăn về tài chính.
- Về hội phụ huynh, cần xác định nhiệm vụ chủ yếu là phối hợp với nhà trường để giáo dục học sinh đạt hiệu quả tốt. Quỹ hội chủ yếu phục vụ cho việc động viên, khen thưởng học sinh, tránh quan niệm phải bồi dưỡng, động viên giáo viên, ban giám hiệu bằng quà cáp, những kỷ vật đáng giá trong những dịp lễ, tết thì giáo viên mới giảng dạy tốt (phụ huynh thường không tán thành, cho đây là việc làm của ban lãnh đạo hội với động cơ cá nhân). Quỹ hội phụ huynh để làm gì? Cần có sự quy định cụ thể những gì được phép chi, những gì không được phép.
Đã có một thời gian dài trước đây, hội phụ huynh không có quỹ mà vẫn hoạt động rất tốt (chỉ khi cần mới thu một cách vừa phải). Nhân dân không có những tiếng xì xào với hội như bây giờ. Vậy thiển nghĩ quỹ hội không cần nhiều, nếu không nói là bỏ, chắc rằng phụ huynh đồng tình.
- Bỏ phương thức “thu tự nguyện” để vượt quá quy định. Chính nó là thủ phạm của sự lạm thu, gây bức xúc. Trường hợp đặc biệt cần thu vượt quy định, phải báo cáo lãnh đạo cấp trên duyệt sau khi đã thông qua cuộc họp toàn thể phụ huynh.
Trần Hành
(Phường Ô Chợ Dừa - quận Đống Đa - Hà Nội)
