Một bóng đen nguy hiểm đang bao phủ toàn cầu – bóng đen của đại dịch Covid19. Thời sự bây giờ có thể nói là thời sự của diễn diến dịch. Ngay cả các nước lớn hùng mạnh của châu Âu như Anh, Pháp, Đức, Ý,… cũng chịu nguy cơ về dịch bệnh, đối phó vất vả, số người lây nhiễm mỗi ngày một tăng. Số người chết cũng nhiều. Hoa Kỳ lúc đầu cũng tưởng đây chỉ là một dịch cúm nhưng rồi cũng phải ban bố tình trạng khẩn cấp. Còn Trung Quốc – nơi xuất phát của dịch với tâm dịch Vũ Hán bị cho là phản ứng quá chậm – mất một vài tháng, nay mới đạt đỉnh và có thể khống chế được dịch và sắp thoát ra. Việt Nam ta nhờ tinh thần trách nhiệm cao, tích lũy được kinh nghiệm, tổ chức được toàn dân, toàn hệ thống chính trị tham gia vào việc chống dịch, “chống dịch như chống giặc”, nên đã hạn chế được nhiều tai hại. Với dân số gần 100 triệu lại ở gần tâm dịch, qua lại tiếp xúc nhiều mà giữ được cho đến nay chưa đến 100 người mắc và chưa có người chết, thì đó được xem là dấu son của Việt Nam. Nhưng chung ta không phải chỉ bị cuốn vào việc dập dịch mà còn phải lo giữ được nhịp độ của Kinh tế - Xã hội vào lúc khủng hoảng mạnh trên toàn cầu.

Vệ binh quốc gia cung cấp thực phẩm cho người dân vùng bị phong tỏa bang New York, Mỹ
Từ ngày xảy ra dịch thì Kinh tế - xã hội của nhiều quốc gia có thể nói là bị đảo lộn. Tốc độ phát triển kinh tế chậm lại. Mọi sinh hoạt bình thường trong xã hội đều khác trước. Chứng khoán lao dốc, nền kinh tế có xu hướng tê liệt do nhiều nhà đầu tư lo ngại. Người không ra khỏi nhà, hàng quán vắng, sức mua giảm, sản xuất bị đình đốn, chuỗi cung ứng toàn cầu bị ảnh hưởng. Việt Nam chúng ta chẳng hạn, do nguyên vật liệu sản xuất phụ thuộc vào Trung Quốc nên đến nay nhiều xí nghiệp đã bắt đầu khó duy trì sản xuất và xuất khẩu bình thường, kéo theo nhiều lao động bị mất việc, rồi con các phải nghỉ học, nhà trường phải đóng cửa, du lịch bị khô kiệt, đình đốn. Bên cạnh hạn mặn khốc liệt ở đồng bằng Sông Cửu Long, khô hạn ở Trung bộ và Tây Nguyên, chúng ta cùng một lúc phải đối phó với nhiều tình huống ngoặt nghèo. Nhưng tinh thần và quyết tâm của lãnh đạo và toàn quân toàn dân là rất kiên định. Từ nay số người mắc dịch có thể tăng trước khi đạt đỉnh, nhưng chúng ta có thể tin rằng, như lời Thủ tướng nói, Việt Nam có thể, hoàn toàn có thể khống chế được dịch và vượt qua khó khăn.
Trong khi đang phải lo đối phó với đại dịch chúng ta vẫn không rời mắt khỏi biển Đông, nơi luôn luôn có những diễn biến ảnh hưởng đến an ninh của chung ta. Từ ngày 5/3 đến ngày 9/3 tàu Theodore Roosevelt đã đến thăm hữu nghị cảng Đà Nẵng. Đây là lần thăm thứ 2, thể hiện sự tăng cường quan hệ giữa Việt Nam và Hoa Kỳ, thể hiện sự cam kết của Hoa Kỳ với chính sách Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương tự do và rộng mở. Đồng thời trong những ngày này các tàu chiến Hoa Kỳ cùng tập trận, cùng qua lại trên biển Đông thực hiện quyên tự do qua lại vô hại trên biển, gửi một thông điệp cho Trung Quốc về cái mà họ gọi là đường 9 đoạn trên biển. Trung Quốc luôn coi biển Đông là của họ. Họ tìm mọi cách gạt Mỹ và các nước ra, trong khi rêu rao rằng họ sắp ký kết về nguyên tắc trên biển Đông (COC), thực chất đó là một âm mưu. Việt Nam ta đang ngồi ghế Ủy viên không Thường trực Hội Đồng Bảo An (2019-2021) và chủ tịch Asean trong năm nay, từ đó phải đưa ra những đối sách có lợi cho tất cả các bên và đạt được sự đồng thuận. Đó là một nhiệm vụ không dễ dàng. Tuy thế trong những bước khởi đầu chúng ta đã làm được nhiều việc và được thế giới hoan nghênh.
Trong khi đó, việc chuẩn bị cho Đại hội XIII vẫn đang tiếp tục, vì chỉ còn không mấy nữa Đại hội sẽ khai mạc (1/2021). Nhiều Đại hội cơ sở cho thấy những dấu hiệu tích cực. Như việc toàn Đại hội bầu ra Bí thư. Như công tác nhân sự có nhiều cái mới, khác trước.
Tuy nhiên, yêu cầu là mỗi lần Đại hội, Đảng phải tự đổi mới để phát triển, đáp ứng nhu cầu của tình hình. Có rất nhiều vấn đề phải được thảo luận, tranh luận, nghiên cứu sâu sắc. Việc đó xem ra các nhà lý luận “chuyên nghiệp” có vẻ lúng túng, và xã hội không tin tưởng mấy. Cho nên, vấn đề phải đưa ra trước toàn dân càng sớm càng tốt để có thời gian nghe ý kiến. Và điều này nên làm nghiêm túc, thực chất, có kết quả rõ ràng. (nhất là đối với giới cách mạng lão thành, giới trí thức đủ các ngành nghề, từng suy nghĩ, trăn trở nhiều về tình hình)
Vấn đề nhân sự, nên rút được kinh nghiệm nghiêm khắc từ những khóa vừa qua. Riêng ở Trung ương đã có bao nhiều trường hợp bị xử lý. Đó là các ủy viên Bộ chính trị, từng giữ những trọng trách nắm vận mệnh đất nước, do thể chế của ta, trở thành những ông “vua vùng”, tự tung tự tác, gây những hậu quả vô cùng nghiêm trọng. Làm sao tổ chức Đảng, làm sao bộ máy quản lý, sắp xếp nhân sự có thể để xảy ra những trường hợp như vậy? Có chạy chức, chạy quyền, móc ngoặc, lợi ích nhóm, có tình cảm vị kỷ, đồng hương, phe phái… gì ở đây không? Và phải chỉ đích danh ai là người phải chịu trách nhiệm về những vụ cất nhắc đó, chứ không để trôi qua, chìm xuồng!
Phát huy dân chủ lành mạnh, tích cực, ta sẽ thu về những hiệu quả không ngờ. Nhân dân biết tất cả, thấu hiểu tất cả, chỉ làm sao khơi lên và biết thành tâm lắng nghe, bớt quyết đoán đi một chút, tăng cường dân chủ một chút, chí ít không khí chuẩn bị Đại hội sẽ có điều mới. Đảng là của toàn dân tộc, Đảng minh bạch, công khai mọi điều, Đảng không bao giờ là một “hội kín”.
18-3-2020