1. Ai nên chích
- Không có chuyện người thể trạng yếu ớt thì chích sẽ bị hành nhiều, có người to như voi cũng bị hành, có người như sên nhưng lại không bị hành.
- Không có chuyện người đang bị bệnh nền ổn định thì chích vô sẽ ảnh hưởng bệnh nền, người bệnh nền càng nên chích ngừa vì người bệnh nền mắc COVID-19 rất dễ biến chứng nặng (bệnh tiểu đường, cao huyết áp, tim mạch, đặt stent, viêm gan B, C, thiếu máu tán huyết, rối loạn tiền đình…, ổn định là chích, càng nên chích).
- Không có chuyện người lớn tuổi chích vô bị hành nhiều, ảnh hưởng sức khỏe, người càng lớn tuổi càng ít bị hành.
- Rất hiếm các loại thuốc đang sử dụng ảnh hưởng đến chích vắc xin, chích xong vẫn uống thuốc hằng ngày bình thường.
2. Ai không chích
- Người bị dị ứng phản ứng mức độ 2 (phù mặt, nôn ói, đau bụng dữ dội, phải chích adrenalin) với tất cả các thứ (thức ăn, thuốc…).
- Phụ nữ mang thai (nước ngoài họ cho chích nếu nguy cơ mắc bệnh cao).
- Người đang cho con bú (nước ngoài cho, Việt Nam chưa).
- Người đang bị ung thư giai đoạn cuối, đang chứ không phải đã chữa ổn định.
- Người đang xơ gan giai đoạn cuối.
3. Ai khoan chích
- Trẻ dưới 18 tuổi chưa có chích, hiện chích cho người lớn thôi.
- Đang bệnh cấp tính.
- Đang uống thuốc ức chế miễn dịch, nếu ngưng 14 ngày rồi thì chích.
Tiêm vắc xin phòng COVID-19 cho cán bộ y tế của Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP. Hồ Chí Minh
4. Làm gì trước khi chích
- Hợp tác khai báo y tế, thực hiện các thủ tục, giữ trật tự khoảng cách.
- Bình tĩnh, không đọc tin tức lung tung về vắc xin làm gì, chích vắc xin là cơ hội tốt không được bỏ qua tầm tay.
- Không uống cà phê nhiều vì khi khám sàng lọc mạch nhanh quá, tim đập thình thịch lại phiền.
- Ngồi nghỉ thư giãn chút rồi khám sàng lọc, chứ không đi lật đật huyết áp tăng lên lại phiền.
- Có một số người có nguy cơ thì chích tại bệnh viện hay chích cuối buổi.
5. Làm gì trong 30 phút ở lại nơi chích ngừa
- Giữ khoảng cách an toàn, không bàn về chuyện hành của vắc xin sau chích.
- Thư giãn, nói chuyện vui cũng được.
- Báo bác sĩ ngay nếu nổi mề đay, mệt tức ngực, khó thở, choáng váng, đau bụng nhiều (tình huống này rất hiếm).
6. Tình trạng sau khi chích
Chích xong về nhà, sẽ bị hành hay không thì tùy và nhiều kiểu khác nhau, 6 tiếng đầu đa số phơi phới vui vẻ. 6 tiếng sau thì:
- Kiểu 1: Khỏe re, không thấy gì đặc biệt, hoặc đau chút chút nơi chích.
- Kiểu 2: Thường gặp nhất, rêm mình, sốt nhẹ. Đêm đầu sẽ khó ngủ chút, đau đầu chút chút. 24- 36-48 tiếng sau là hết, đa số nhóm này có thể đi làm bình thường trở lại.
- Kiểu 3: Sốt cao, mệt mỏi, đau nhức mình, uống thuốc giảm đau hạ sốt mà cũng giảm chậm. Ráng chịu đựng thì cũng 24-36-48 tiếng sau là hết, hiếm ai sau 72 tiếng mới hết.
- Kiểu 4: Đau bụng, tiêu chảy, ói nhiều, ăn uống không được. Ráng ăn chút một cũng sẽ ổn sau 24-48 tiếng. Mệt quá thì vào bệnh viện truyền nước biển.
- Người có bị cao huyết áp hay khi đi khám sàng lọc mới biết huyết áp hơi cao thì nên đo huyết áp mỗi 4-6 tiếng trong 24 tiếng đầu sau chích.
Sau 4 ngày mà còn đau nơi chích, đau nơi nào đó trên người nhiều thì đi khám hay gọi điện thoại hỏi tư vấn.
7. Chích ngừa vắc xin này không có chuyện sinh ra con vi rút COVID-19 trong người như lời đồn, chích xong thường 14 ngày mới có tạo kháng thể, mũi 2 cách mũi 1 từ 4 - 12 tuần.
8. Hiện nay tỷ lệ chích ở cộng đồng nước ta còn thấp lắm, chích ngừa rồi vẫn cần tuân thủ 5K nghiêm chỉnh.♦
