Lý luận Văn học

Năm nay là tròn 60 năm sự xuất hiện lần đầu cuốn Lí luận văn học của hai tác giả René Wellek và Austin Warren (1949). Hơn nửa thế kỷ qua, nó luôn là cuốn lí luận văn học cơ sở được phổ cập rộng rãi nhất trên thế giới. Hầu như tất cả các nhà ngữ văn học trên thế giới đều biết đến cuốn sách này, chí ít là nghe nói đến nó. Trong công trình Con quỉ của lí thuyết (Le Démon de la théorie) xuất bản cách đây không lâu (1998), tác giả của nó, nhà nghiên cứu người Pháp Antoine Compagnon trong khi phê phán tính “chậm trễ và cô lập” của ngành nghiên cứu văn chương Pháp đã đưa ra dẫn chứng là mãi tới năm 1971 bản tiếng Pháp cuốn Lí luận văn học này mới xuất hiện lần đầu tiên. Ông còn cho biết đến cuối những năm 60 người ta đã có thể đọc được nó qua cả chục thứ tiếng: Tây Ban Nha, Nhật, Ý, Đức, Triều Tiên, Bồ Đào Nha, Đan Mạch, Xecbi-Croatia, Hy Lạp, Thụy Điển, Do Thái, Rumani, Phần Lan, Gujarati… Còn ở Liên Xô thì đã dịch ít nhất 14 lần. Danh sách chắc chưa dừng ở đó. Cùng với cuốn Lí luận văn học của B. Tomashevski (xuất bản năm 1928), đây là cuốn lí luận văn học cơ sở có giá trị khoa học ổn định nhất trong thế kỷ XX.