Câu chuyện ở Bangladesh và Venezuela có nhiều ý nghĩa với Việt Nam hiện nay...
Trung tuần tháng 2 năm nay, pháp đình tối cao Bangladesh ra phán quyết buộc tất cả các đài phát thanh, truyền hình trong nước phải ngừng ngay lại các chương trình làm méo mó tiếng Bengali.
Chủ tịch Viện hàn lâm khoa học Bangladesh là giáo sư Anisuzzaman khẳng định tiếng Bengali dân tộc bất khả xâm phạm phải được bảo vệ bằng mọi giá, ở mọi nơi, trong mọi lúc. Phán quyết của pháp đình tối cao như vậy là nhằm đối phó với thực trạng đau lòng hiện nay của cái gọi là tiếng Benglish – một thứ tiếng Bengali lai căng, kì quái, pha trộn tiếng Anh mọi cấp độ - từ ngữ âm, từ vựng đến ngữ pháp.
Đặc biệt nguy hiểm ở chỗ là do các phương tiện truyền thông tạo ra và phổ biến. Mối nguy hại trước tiên và rõ ràng là làm xấu, làm hỏng, và cản trở sự phát triển tiếng nói dân tộc.
|
Hãy nói tiếng mẹ đẻ. Ảnh minh họa |
Về phần mình, các đài phát thanh, truyền hình cũng đã nhận ra tai họa do chính mình vô thức gây nên. Không chỉ nhất trí chấp hành nghiêm lệnh cấm mà còn kiến nghị phải có những biện pháp cụ thể, hữu hiệu gìn giữ sự thuần túy tiếng Bengali. Nhất là với giới trẻ có học. Để thể hiện và chứng tỏ cá nhân, thanh niên tầng lớp trên luôn chêm tiếng Anh, phát âm giọng Anh, khi giao tiếp với đồng bào mình.
Một hội đồng gấp gáp hình thành với nhiệm vụ không gì khác hơn là bảo vệ tiếng Bengali trước những đe dọa băng hoại từ ngoại lai. Các giáo sư Serajul, Ratiqul, các nhà văn Hossain, Hag, nhà thơ Goon... tích cực hưởng ứng tham gia hội đồng bảo vệ tiếng mẹ đẻ Bengali. Bởi như giáo sư Rakib, tổng thơ ký khoa học trường đại học Dhaka, cho rằng sự hủy hoại tiếng mẹ đẻ còn kinh hoảng, đáng sợ hơn nhiều, so với sự tàn phá ác liệt của bão lũ kinh khủng ấy chứ!
Ở Venezuella lại khác, việc bảo vệ tiếng mẹ đẻ Tây Ban Nha lại không bằng pháp lệnh mà bằng sự vận động quần chúng. Tổng thống H. Chavez là người chủ xúy phát động phong trào rộng khắp chống tiếng Anh xâm phạm tiếng Tây Ban Nha. Nơi nơi đầy các khẩu hiệu Hãy nói tiếng mẹ đẻ. Hãy nói tiếng Tây Ban Nha với lòng tự hào Venezuella!
Khởi đầu là các công ty điện thoại – loại trừ tối đa các từ tiếng Anh trong giao tiếp. Kênh truyền hình quốc gia CANTV đi đầu thay các từ tiếng Anh quen dùng trước đó bằng tiếng mẹ đẻ, ví dụ như staff bằng equipo (ê kíp), marketing bằng mercadeo (tiếp thị), password bằng contrasena (mật khẩu)…
(Theo Bee.net.vn)
