Những ai theo dõi tình hình thời sự Việt ở California - Mỹ, đọc Giao điểm (mạng và sách) đều biết tên tuổi GS Trần Chung Ngọc. Ông sinh năm 1931 tại Hà Nội; nguyên là sĩ quan quân đội Việt Nam Cộng hòa, giảng viên Đại học Khoa học Sài Gòn, Tiến sĩ Vật lý làm việc ở phòng nghiên cứu vật lý của Đại học Wisconsin - Madison (Mỹ). Ông có nhiều tác phẩm nghiên cứu, phê bình về các chủ đề lịch sử, văn hóa, tôn giáo liên quan tới Việt Nam. Ông mất ngày 29-1-2014 tại Illinois, Mỹ.
Điều đặc biệt là tuy ông ở trong chế độ cũ, nhưng là một học giả lỗi lạc, đọc nhiều, biết rộng trên rất nhiều lĩnh vực (tôn giáo, chính trị, lịch sử…), ông đã tự mình tìm ra chân lý lịch sử, phân biệt rõ chính nghĩa, phi nghĩa, thực chất và hỏa mù…, để rồi trong các bài viết của mình, ông đã phản biện lại hàng loạt vấn đề, hàng loạt cây bút ở hải ngoại. Ông xem xét cứ liệu của các học giả Mỹ và thế giới đáng tin cậy, cứ liệu của sách báo trong nước, rồi dùng nó bác bỏ, tranh biện với các luận điệu sai trái, cũ rích… Chẳng hạn, cứ đến ngày 30-4 là hàng loạt bài viết bên ấy lại tung ra luận điệu “ngày quốc hận”, tung ra các luận điệu cuộc chiến tranh ý thức hệ. Ông Trần Chung Ngọc bác bỏ các luận điểm ấy thật sắc sảo: Nam Việt Nam là chế độ do Mỹ dựng nên, đánh thuê cho Mỹ, làm gì có “nước” để mà “hận”, để mà mất nước. 30-4 đã đập tan chế độ tay sai ấy, thống nhất đất nước và nay đất nước đang tiến lên trong hòa bình xây dựng ổn định, có gì để mà “hận”.
Hàng loạt bài báo, công trình nghiên cứu khoa học của GS Trần Chung Ngọc như: Chiến tranh… lại chuyện bất đắc dĩ, Công giáo hắc sử, Chuyện “hòa đồng tôn giáo”- các vấn nạn cần giải quyết, Cải đạo Á châu? Một ảo tưởng!... đã được viết với một tinh thần sắc sảo, một lôgích chặt chẽ không thể đảo ngược, và với một nhãn quan rất rộng… Chính nhờ thế mà nó rất thuyết phục và thấm thía.
Thật xúc động khi vừa ở trong vòng vây của bao nhiêu thế lực ngày đêm mưu toan chống phá đất nước, nguyền rủa chính nghĩa dân tộc, có một người nhờ lòng yêu nước chân thành, sáng suốt, nhờ công phu nghiên cứu khoa học… mà tìm ra chân lý và bảo vệ chân lý ấy với tất cả nhiệt huyết của mình. Bọn chống phá xấu xa xem ông là cái gai trong mắt, là “ổ rắn độc của Việt Cộng”! Không đâu! Người yêu nước, hiểu chính nghĩa, tôn trọng chân lý như ông Trần Chung Ngọc không nhất thiết phải là “Việt Cộng”.
Chúng tôi đọc và theo dõi các công trình nghiên cứu của GS Trần Chung Ngọc, cảm phục và cảm tình với ông đã đành, mà ngay nhiều người ở Mỹ cũng xem ông là học giả kiệt xuất và vô cùng khâm phục lòng dũng cảm của ông.
Trong một dịp về Huế, GS Trần Chung Ngọc đã có nhã ý gọi điện thoại thăm hỏi và trao đổi với Hồn Việt, và chúng tôi đã chuyển những tình cảm sâu đậm của nhiều người đọc trong nước đối với ông.
Ông mất đi, đất nước mất đi một người con trung hiếu, một người con lỗi lạc, như đóa hoa sen mọc lên trong bùn nhơ của một cuộc chiến phi nghĩa - phi dân tộc, thật lạ lùng và kỳ diệu.
Xin nghiêng mình vĩnh biệt và xin chia buồn thống thiết với Giao điểm, với người thân và bè bạn của giáo sư.
Giáo sư mất đi, nhưng nhất định sự nghiệp dân tộc - sự nghiệp chính nghĩa của Tổ quốc ta sẽ được nhiều người như giáo sư tiếp tục.
